Asena Kınacı Moral
Mehter veya mehteran Osmanlı Devleti’nin askerî bandosudur. Mehteran askeri bando olarak dünya milletlerinin en eski askerî bandolarından da biridir. Mehteran yüzyıllar önce kurulmuş bir devlet teşkilatı iken bugün kuruluş amacının dışında geleneğin devamı için tarihi ve kültürel öğeleri içerisinde barındıran kültür değerimiz olarak Türk milletinin hazinesidir ve hep de öyle kalacaktır.
“Allah Allah illallah, baş üryan, göğüs kalkan, dide al kan, sine püryan;
Bu meydanda nice başlar kesilir hiç olmaz soran;
Kahrımız, kılıcımız düşmana ziyan, kulluğumuz, padişaha ayan;
Sayılmayız parmakla, tükenmeyiz kırmakla;
Üçler, Beşler, Yediler, Kırklar Nur-û Nebi, Kerem-î Âli, Hacı Bektaş-ı Veli;
Dem-ü, devranına hü diyelim, Hüüüüüüü.”
Ve kösler Malazgirt Marşı’nı vurmaya başlar.
“Aylardan Ağustos günlerden Cuma
Gün doğmadan evvel iklim-i Rûma
Bozkurtlar ordusu geçti hücuma
Yeni bir şevk ile gürledi gökler
Ya Allah Bismillah… Allahûekber “ 1
Çocukluğumda Mehteran’ın coşkuyla çalıp söylediği Malazgirt Marşı’nı yüzyıllar öncesinin devlet teşkilatından bize kalan sözler ile var olan o günlerden besteli bir marş zannediyordum. Her dinlediğimde coştuğum bu mehter marşını ortaokul yıllarında yüksek sesle okumayı da çok severdim. Mehter Marşı olarak dinlediğim bu şiirin Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu’nun Malazgirt Marşı isimli şiiri olduğunu liseli yıllarımda öğrendim. Küçük yaşlarımda tanıştığım ve her dinlediğimde atalarımın hayaline daldığım tarihin derinliklerinden kopup gelmiş mehteran tarafından çalınıp söylenen bu marşın sözlerini çağdaşım bir şairin yazdığını öğrendiğimde onunla tanışmayı da çok istemiştim. Ama Türk edebiyatının ölümsüz destan şairiyle tanışmak bana nasip olmadı.
Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu tarafından yazılan Malazgirt Marşı şiiri Malazgirt Zaferi’nin 900. yıl kutlama törenleri için yazılmış ve bestelenmiş. İlk defa Malazgirt Ovası’nda 900. yıl kutlama törenleri şerefine mehter takımı eşliğinde orada çalınıp söylenmiş.
Mehter bana daima Türk’ün zaferlerini ve zafer ayı olan ağustosu hatırlatır. Mehter bana Roma kapılarındaki Atilla’yı, Malazgirt Ovası’nda Alparslan’ı, Viyana kapılarındaki Kanuni’yi, Niğbolu önlerindeki Yıldırım’ı, Sakarya’daki Mustafa Kemal’i hatırlatır. Her dinlediğimde Mehter’i, Malazgirt Marşı’nı, ağustosu bir kez daha severim. Eminim ki yeni nesilleri de bu marşın hem sözlerinin hem bestesinin büyüsü daima etkileyecektir.
Ağustos Türk milleti için zafer ayıdır. Muştu ayıdır. Ağustos Türk milleti için kutlu aydır. 26 Ağustos 1071 tarihinde Malazgirt Ovası’nda Bizans ordusu ile Selçuklu ordusu karşı karşıya gelmiştir. O savaş ki; Alparslan’ın şehadete hazırlanıp yoldaşlarını da hak yolunda şehadete davet edişidir. Alparslan o zaferle devleti ve milleti ile Anadolu’ya Türkün mührünü vurmuştur.
“Şu kopan fırtına Türk ordusudur yâ Rabbi.
Senin uğrunda ölen ordu budur yâ Rabbi.
Tâ ki yükselsin ezanlarla müeyyed nâmın,
Galib et, çünkü bu son ordusudur İslâm’ın” 2
Büyük komutan Alparslan’ın kazandığı Malazgirt Zaferi’nden yaklaşık bin yıl sonra Anadolu topraklarında Türk milleti’nin Allah’tan dileği ve Allah’a yakarışı yine Türk devleti ve milletinin bekası için ortaktı. 26 Ağustos 1922’de yeryüzündeki bütün Türklerin yüreğindeki devlet ve millet sevgisi ile göklere açılan elleri Sakarya’da Mustafa Kemal’in ordusu için duaya duruyordu. Türk milleti medeniyet denilen tek dişi kalmış canavar batı milletlerine karşı Sakarya’da ölüm-dirim savaşı veriyordu. Türk bu savaştan, ateşle yapılan bu imtihandan, zaferle çıktı. Türk milleti bu ölüm-dirim savaşından tarihe kahramanlık destanlarından bir yenisini ekleyerek Mustafa Kemal önderliğinde küllerinden yeniden doğdu.
Malazgirt Ovası’nda Bizans ordusunun karşısında beyaz atı ve beyaz elbisesi ile şehadete hazır duran büyük komutan Alparslan’ın ruhu 26 Ağustos 1922’de Sakarya sırtlarında günlerdir uykusuz zaferi bekleyen büyük komutan Mustafa Kemal ile birlikteydi. Aylardan Ağustos günlerden Cuma Türk milleti için kazanılan bu zaferlerle güzelleştikçe güzelleşiyordu.
26 Ağustos 1071 akşamı Alparslan’ın ve bin yıl sonra 26 Ağustos 1922’de Sakarya’da tarih yazan torunu Mustafa Kemal’in hayalleri de aşkları aynıydı…
“Alparslan ruhu yine Türk milletinde yaşıyor,
Fıtrat değişir sanma, bu kan yine o kandır.
Her Türk evladı Alparslan’ın kanını taşıyor,
Fıtrat değişir sanma, bu kan yine o kandır.” 3
Malazgirt Meydan Muharebesi’nin 950. yılı kutlu olsun.
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin 99. yılı kutlu olsun.
———————————————————————————————————————-
1- Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, Malazgirt Marşı
2- Yahya Kemal Beyatlı, 26 Ağustos 1922
3- Yusuf Tuna, Fıtrat Değişir Sanma, Bu Kan Yine O Kandır