Bülent Aydemir
Dostlar meclisinde yapılan sohbetlerde, özellikle gündemle ilgili siyasi sohbetlerin farklı görüş veya yorumlardan dolayı bir tartışmaya dönüştüğü anlarda, “tartışma kültürü” nün ilkelerine çok ihtiyacımız olduğu kanaatindeyim.
Konunun uzmanları tarafından belirlenen ve genel anlamda kabul gören “ tartışma kültürü “ ilkelerini şöyle özetleyebiliriz.
Fikir alışverişi olarak da bilinen tartışma kültüründe esas olan;
Kaynak ve belgelere dayanarak dile getirilen fikir ve yorumların serbestçe söylenebilmesi, tartıştığı kişinin sözünü kesmemesi ve saygı ile dinlenmesidir.
Yüksek sesle konuşarak karşısındaki kişileri aşağılamak, saygısızlıktır.
Bir tartışma esnasında kişilerin belirli bir saygı ve seviyeli bir üslup çerçevesinde konuşması gerekir.
Tartışma aynı zamanda bir konunun enine boyuna irdelenmesidir.
Bir şeyi tartışabilmek için somut bir sorunun olması ve o konu hakkında bilgi birikimine sahip olunması gerekir.
Tartışılan konuda yeterli bilgiye sahip değilsek; saygı bilinciyle hareket etmeli, tartıştığımız insanların kalbini kırmadan huzurlu bir şekilde tartışmamızı sonlandırmalıyız.
Tartışma sırasında bireysel saplantıların fikir olarak sunulması tartışmaları içinden çıkılmaz hale getirir.
Düşünme ve davranış disiplinlerinin olmaması ve yetersiz bilgi gibi nedenler bizleri tartışma kültüründen uzaklaştırır.
Tartışmanın ana gayesi bilgi paylaşımı olmalıdır. Tartışma sayesinde, tartışılan konu hakkında bilgi zenginliğine ulaşırız. Karşı düşünceleri de yorumlamak suretiyle olaylara farklı açıdan bakmayı sağlarız.
Bir konuyu tartışırken; konu dışına çıkmaktan, konuşanın sözünü kesmekten ve azarlayıcı üsluptan kaçınılmalı; normal bir ses tonuyla konuşulmalı, önyargılı olunmamalı, hoşgörülü ve sabırlı olunmalı; kısır tartışmalardan, dedikodu etmekten, bağırıp çağırmaktan kaçınılmalı; Söz cambazlıklarına başvurulmamalı, içten pazarlıklı fikirlere saplanılmamalıdır.
Sakin ve saygılı bir üslupla konuşulmalı, soğukkanlılıkla cevap verilmeli, söylenecek sözü olmadığı zaman susmasını bilmeliyiz.
Tartışmada kazançlı çıkan taraf bilgisini artıran taraftır.